SketchUp sprak met Jason Li, vennoot en Charles Corley, Directeur Organisatie en Ontwikkeling bij M Moser Associates, over de invloed van virtueel ontwerpen en -bouwen op een geïntegreerde projectontwerp.
M Moser Associates, een wereldwijd opererend architecten- en constructiebureau, heeft al vijftien jaar ervaring op het gebied van werkplekontwerp en -bouw. Zij gebruiken SketchUp en LayOut niet alleen voor het ontwerp en uitwerking, maar ook als een belangrijk communicatiemiddel tijdens de uitvoering.
Wat betekent de term "VDC" voor M. Moser?
Charles: Het betekent “Virtual Design and Construction” een ontwerpomgeving in 3D die het project inzichtelijk maakt voor alle bouwpartners. In plaats van het maken van een stapel tekeningen met een eigen abstracte beeldtaal maken wij een 3D omgeving die voor iedereen herkenbaar is. Een wand is een wand en een bureau is een bureau. De modellen zijn op deze manier ook voor leken goed leesbaar.
M Moser neemt graag de verantwoordelijkheid voor het gehele project. Het liefst zijn we ontwerper, ingenieur, inkoper en aannemer. Het te leveren product is dan het voltooide project. In al onze kantoren wereldwijd maken we gebruik van VDC om elkaar zo goed mogelijk te begrijpen. We hebben allemaal verschillende culturen, inzichten en achtergronden in de bouw. We willen dat onze mensen door het spreken van één taal goed gebruik maken van elkaars bijdragen en expertise. Met behulp van VDC bouwen we samen in SketchUp een virtueel model dat we goed kunnen onderzoeken voor het ook echt gebouwd gaat worden.
Op welk soort projecten focussen jullie als bedrijf?
Charles: Wij ontwerpen en bouwen werkplekken zoals kantoren, bedrijfscampussen, laboratoria, klinieken, scholen. Bedenk het maar, wij hebben het gebouwd.
Bij projecten die in het traject van ontwerp tot uitwerking aan veel wijzigingen onderhevig zijn is het gebruik van een flexibel programma als SketchUp van enorm belang. Bij de meer traditionele bouwprocessen moet je de zaken eerst goed op orde hebben voordat je verder kunt naar een volgende fase. Tijdens het proces kan zelfs de afmeting van het gebouw veranderen of kunnen er afdelingen worden verplaatst. De flexibiliteit van SketchUp stelt ons in staat om altijd bij te blijven zodat we de klant en alle bouwpartners altijd kunnen voorzien van actuele informatie.
De opbouw in beeld gebracht.
Render van de gevel waarbij de techniek de hoofdrol krijgt.
Wat is uniek aan de manier waarop jullie werken?
Charles: Wij hebben een nogal eigenzinnige benadering. We passen radicale veranderingen toe en ontwikkelen ons voortdurend voor wat betreft de manier van denken over bouwinformatie. Waar veel bedrijven maar blijven werken met traditionele documenten proberen wij van alle bouwinformatie een bijproduct te maken van volledige samenwerking in 3D.
We willen geen stapels documenten sturen naar partijen die nog niets weten van het project met de vraag: "Ga dit lezen en bel ons terug met een prijs". We betrekken ze liever vanaf het allereerste moment. Dit betekent dat alle vakmensen, aannemers, leveranciers en de klant in 3D samenwerken, van concept tot oplevering.
Daar waar mensen weigeren om te veranderen schudden we de zaak graag op. Jason en ik hebben voldoende ervaring hoe ongelooflijk koppig mensen kunnen zijn als het om een nieuwe werkwijze gaat. We hebben een heleboel aannames ontkracht, zoals: "Je kunt SketchUp niet gebruiken om officiële documenten naar de overheid te sturen," of "SketchUp is niet nauwkeurig genoeg," of "We kunnen niet samenwerken met bouwpartners die andere programma's gebruiken". Deze argumenten zijn allemaal achterhaald.
Jason: M Moser kan worden beschouwd als vrij uniek in de branche omdat onze focus niet alleen op het ontwerp ligt. Voor veel bedrijven eindigt hun rol met het overhandigen van de ontwerpen en de afgeronde documenten terwijl wij een turnkey project opleveren. Soms gaat onze rol zelfs door in exploitatie en onderhoud.
Bouwkundige detaillering vanuit een template in LayOut
Kunnen jullie ontwerpers al vanaf het eerste ontwerp maakbare gebouwen ontwerpen?
Charles: Niet elke ontwerper kan direct een maakbaar gebouw ontwerpen. Aan de hand van het schetsontwerp kunnen ze door samen te werken ontdekken wat echt mogelijk is.
Een voorbeeld: onlangs besprak een team een ingewikkelde receptiebalie. De aannemer die erbij zat maakte vervolgens de opmerking: "Als de tafel vier centimeter korter zou zijn, kunnen we standaard elementen gebruiken en is het geen maatwerk meer." De ontwerper heeft de aanpassing direct uitgevoerd en zo werd, zonder verlies van het oorspronkelijk ontwerp, een aanzienlijke besparing gedaan op prijs en levertijd. Dergelijk overleg komt constant voor, de meerwaarde van 3D is daarbij evident.
Jason: We werken altijd samen; het is niet een fabriek waar ik mijn werk doe en aan iemand anders doorgeef "Hier is een stapel tekeningen, ga jij maar verder". Projecten worden gerealiseerd door middel discussie en brainstormen. Mensen hebben allemaal een verschillende rol maar door onze manier van werken ontstaan er niet gauw misverstanden over de intenties van de ontwerper.
Het in beeld brengen van de bouwvolgorde kan een veel werk op de bouwplaats besparen.
Mensen hebben altijd verschillende meningen, hoe lossen jullie dat op?
Charles: Wat je tijdens onze vergaderingen vaak ziet is een groep mensen met verschillende expertises die kijken naar een model dat rondgedraaid wordt op een groot scherm. De persoon die de vergadering leidt is “de belangrijkste vragensteller”. Het team beantwoordt de vragen samen vanuit het model en maakt schermafbeeldingen. Ze praten over wat er moet veranderen en brengen deze veranderingen soms zelfs on-the-fly aan. Het is daarmee een echte team-activiteit.
De uiteindelijke beslissing komt meestal van de klant en vaak zijn er meer invalshoeken. De één kan zeggen, "Ik wil zeker het juiste aantal vergaderruimtes hebben;" een ander zegt, "Ik wil er zeker van zijn dat we op tijd klaar zijn" terwijl weer een ander zegt, "Ik wil er zeker van zijn dat mijn baas er mee akkoord gaat" enzovoort. Deze wensen vormen samen het pakket voor een succesvol project.
Jason: We gebruiken VDC als methodiek om ervoor te zorgen dat ontwerpers, ingenieurs, professionals, specialisten en de klant op hetzelfde platform kunnen communiceren. Ons doel is dat iedereen de uitgangspunten van het project begrijpt om zo een mooi resultaat te bereiken.
Samenwerking gedurende een project zorgt voor een vlotte oplevering.
De receptie ontwerp, uitvoering en resultaat.
Het bouwen van maakbare 3D modellen lijkt een tijdrovende zaak. Verdienen jullie dat nog ergens terug?
Charles: Veel mensen zeggen of denken dat je in AutoCAD sneller of gemakkelijker kunt werken dan in SketchUp. Wij hebben ervaren dat dit niet het geval is als je op een intelligente manier te werk gaat. Er bestaat een vertekend beeld van de efficiëntie in tijd. Geef een project aan een paar tekenaars en zij kunnen honderden uren besteden aan de tekeningen, zonder de tijd te nemen om de constructie te begrijpen. Een senior met een jaar of 20 ervaring zou dan elke tekening moeten doorkijken ter controle. Daarnaast moeten er nog perspectieven worden gemaakt. Visualisatie professionals gebruiken veel tijd voor het maken van een beperkt aantal renders. Al die uren tellen mee.
Jason: VDC dwingt de mensen die een model maken na te denken over wat ze bouwen,
ze kunnen niet zomaar wat lijnen trekken. Bij ons gebeurt dit allemaal in SketchUp.
Vervolgens brengen ze het model via verschillende viewports naar LayOut om het als document te delen met de collega’s. Het belangrijkste voordeel van deze methode is dat eventuele wijzigingen direct in het hele document doorwerken. Het werk is zo consistent, snel en gemakkelijk. De hele workflow is geoptimaliseerd en overzichtelijk.
Als het goed is komen fouten vroeg aan het licht; "Oh, kijk, deze muur sluit niet helemaal tegen de bouwmuur". Zo kunnen we geld- en tijdverslindende bouwfouten voorkomen.
Vanuit het 3D model is het daarna veel eenvoudiger om met een Extension levensechte afbeeldingen te maken zo veel als we willen.
Het vinden en oplossen van een conflict hier is beter dan het oplossen van problemen in de bouw.
Iedereen op de hoogte door middel van ‘exploded’ 3D animaties
Welke perspectieven kunnen uw klanten verwachten in de vroege ontwerpfase?
Jason: We streven er naar om spectaculaire beelden te leveren om ons idee over te brengen.
Vroeger hadden we een team met visualisatie specialisten, maar de factor tijd werd een knelpunt omdat we te weinig mensen daarvoor hadden en het erg arbeidsintensief was.
Nu doen we dit zoveel mogelijk in SketchUp, dat gaat veel sneller. SketchUp is makkelijker aan te leren, het is voor iedereen toegankelijk en iedereen kan met behulp van goede extensions prachtige renderings te maken. In Shanghai en Singapore gebruiken we Enscape. In India leunen we meer op CPU-gebaseerde renderers, waaronder SU Podium.
Charles: We hadden ook problemen met de perspectieven van derden. Ze maken vaak freestyle modellen om de renders er beter uit te laten zien. Zo hebben ze misschien een gedetailleerd beeld van het interieur maar lieten ze vaak de ventilatieroosters, toegangspanelen, leidingwerk en brandblussers weg omdat ze die lelijk vonden. Erger nog, ze zouden objecten vergroten of verkleinen om de ruimtebeleving te manipuleren.
Door over te stappen op de VDC-methode zorgen we ervoor dat de perspectieven overeenkomen met de stand van zaken in ons ontwerp. Ook kunnen we op aanvraag verhelderende renderings leveren, zodat je snel vanuit ieder standpunt kunt kijken. Bij de oude methode moest het 3D model dat gebruikt werd om te renderen steeds bijgewerkt worden en werden daarbij steeds dezelfde plaatjes doorgerekend.
Render; ruimte voor inspiratie
Is jullie methode grensoverschrijdend?
Wij denken dat het constructie-aspect van VDC overal toepasbaar is. Het is erg waardevol om virtuele modellen te maken en dan de vraag te stellen: "Weet je zeker dat dit is wat je wilt? Want kijk hier, dit kan beter."
Maakbare modellen elimineren de verspilling van grondstoffen en materialen en zorgen voor een ongekende aandacht voor detail.
Als je alles in een project ziet als afzonderlijke onderdelen die bij elkaar moeten komen, is er veel coördinatie nodig in wat van oudsher de ontwikkelingsfase van het ontwerp werd genoemd. We kiezen er nu voor om dit ‘geïntegreerde ontwikkeling’ te noemen, omdat we nu gebouw, installaties en inrichting combineren.
In de geïntegreerde ontwikkelingsfase worden de beslissingen genomen en vinden de grootste veranderingen plaats. Vroeger werden alle beslissingen die werden genomen in tussentijdse documenten opgeslagen voor het archief. Documenten zijn misschien nog steeds nodig, maar ze leggen nu vast wat al door iedereen is uitgewerkt en akkoord bevonden. Ze dienen niet om die overeenstemming te bereiken. Dat werd gedaan door middel van een maakbaar model - een virtueel gebouw.
Het eindproduct, een strakke en representatieve ruimte met natuurlijke materialen.
Over M Moser Associates
M Moser Associates is sinds 1981 gespecialiseerd in het ontwerpen en leveren van werkomgevingen, met klanten uit bedrijfsleven, particuliere gezondheidszorg en onderwijs. Meer dan 900 medewerkers in 16 kantoren op drie continenten bieden een holistische benadering van fysieke en digitale werkplekomgevingen op alle schalen.